Modern araç teknolojileri arasında belki de en çok tartışılan ve en merak edilen konulardan biri Start-Stop sistemidir. Kırmızı ışıkta veya trafik sıkışıklığında motorun sessizce durduğunu ve gaza dokunduğunuzda anında çalıştığını gördüğünüzde, akla hemen şu sorular gelir: Start-Stop sistemi nedir, gerçekten yakıt tasarrufu sağlıyor mu, ve en önemlisi, motoruma uzun vadede zararlı mı yararlı mı?
Oto.net.tr uzmanları olarak, bu sistemin teknik arka planını, çalışma prensiplerini, potansiyel risklerini ve sunduğu gerçek faydaları enine boyuna inceledik. Bu kapsamlı rehber, Start-Stop teknolojisinin aracınıza etkilerini anlamanıza, doğru bakım kararları vermenize ve bu sistemle ilgili duyduğunuz efsaneleri çürütmenize yardımcı olacak. Amacımız, size pratik, güvenilir ve teknik olarak doğru bilgiler sunmaktır.
Bu makalede, Start-Stop sisteminin karmaşık bileşenlerinden (AGM/EFB aküler, güçlendirilmiş marş motorları) bahsedecek, sistemin motora binen yükünü analiz edecek ve bu teknolojinin ömrünü uzatmak için hangi bakım adımlarının kritik olduğunu adım adım açıklayacağız.
Start-Stop Sistemi Nedir ve Nasıl Çalışır?
Start-Stop sistemi, genellikle mikro hibrid sistem olarak da adlandırılan bir yakıt verimliliği teknolojisidir. Temel amacı, araç kısa bir süre durduğunda (örneğin trafik ışıklarında) motoru otomatik olarak kapatarak boşta çalışma süresini en aza indirmek ve böylece yakıt tüketimini ve karbon emisyonlarını azaltmaktır. Sürücü fren pedalını bıraktığında veya debriyaj pedalına bastığında (manuel viteslerde), motor saniyenin onda biri kadar kısa bir sürede yeniden çalıştırılır.
Sistemin Temel Bileşenleri
Standart bir araç, motoru günde ortalama 3-5 kez çalıştırırken, Start-Stop sistemine sahip bir araç aynı sürede yüzlerce kez çalıştırılabilir. Bu yoğun yük, standart motor ve elektrik bileşenlerinin ötesinde özel donanım gerektirir:
- Güçlendirilmiş Marş Motoru (Starter): Geleneksel marş motorları sık çalıştırma döngülerine dayanamaz. Start-Stop sistemlerinde kullanılan marş motorları, termal ve mekanik strese dayanıklı, daha hızlı ve daha güçlüdür.
- Özel Akü Teknolojisi (AGM ve EFB): Bu sistemler, motor durduğunda klima, radyo, farlar gibi tüm elektrik yükünü tek başına karşılamak zorundadır. Bu nedenle, derin deşarja ve yüksek şarj/deşarj döngülerine dayanıklı AGM (Absorbent Glass Mat) veya EFB (Enhanced Flooded Battery) aküler kullanılır. Standart bir sulu akü (SLI) bu yük altında kısa sürede arızalanır.
- Gelişmiş ECU ve Sensörler: Motor Kontrol Ünitesi (ECU), sistemin ne zaman duracağını ve ne zaman tekrar çalışacağını belirlemek için birçok sensörden (akü şarj durumu, dış sıcaklık, klima talebi, direksiyon açısı, fren basıncı) veri alır.
- Güçlendirilmiş Motor Parçaları: Sık çalıştırma nedeniyle oluşan aşınmayı azaltmak için genellikle daha güçlü krank yatakları, piston halkaları ve özel yağ pompaları kullanılır.
Start-Stop Sisteminin Temel Amacı ve Yararları
Peki, otomobil üreticileri neden Start-Stop sistemini standart hale getirdi? Bu teknolojinin sağladığı faydalar genellikle çevresel düzenlemeler ve doğrudan yakıt ekonomisi ile ilgilidir.
1. Yakıt Tüketimi ve CO2 Emisyonu Azaltma
Bu sistemin en büyük yararı, özellikle yoğun şehir içi trafikte kendini gösterir. Motor boşta çalışırken yakıt tüketmeye devam eder. Start-Stop, motoru bekleme sırasında kapatarak bu boşta tüketimi tamamen ortadan kaldırır. Resmi verilere göre, yoğun trafikte Start-Stop sistemi, araç tipine ve sürüş koşullarına bağlı olarak %3 ila %10 arasında yakıt tasarrufu sağlayabilir. Bu da doğrudan karbon dioksit (CO2) emisyonlarının düşmesine yardımcı olur, bu da üreticilerin sıkılaşan emisyon standartlarını karşılaması için kritik öneme sahiptir.
2. Şehir İçi Sürüş Konforu
Bazı sürücüler sistemin ani çalışmasından rahatsız olsa da, duruş anında motor gürültüsünün kesilmesi ve titreşimin kaybolması özellikle uzun bekleme sürelerinde sürücü ve yolcular için daha sessiz ve konforlu bir ortam yaratır.
3. Uzun Vadeli Stratejik Fayda
Start-Stop teknolojisi, üreticilerin hafif hibrid (mild hybrid) ve tam hibrid sistemlere geçişinde bir köprü görevi görmüştür. Bu sistemlerde edinilen bilgi birikimi, elektrifikasyonun daha karmaşık aşamaları için temel oluşturur.
Start-Stop Motor Zararlı Mı? Teknik Riskler ve Endişeler
Birçok araç sahibi, motorun sık sık durup çalışmasının iç mekanik parçalara zarar verip vermeyeceği konusunda haklı endişeler taşır. Start-Stop sistemi nedir, motora zararlı mı yararlı mı sorusunun cevabı, aracın tasarımı ve bakım kalitesine yakından bağlıdır.
1. Marş Motoru ve Aküye Binen Aşırı Yük
Start-Stop sisteminin en çok yük bindirdiği parçalar, güçlendirilmiş olsalar bile Marş Motoru ve Akü’dür.
- Marş Motoru Ömrü: Güçlendirilmiş marş motorları standart marş motorlarına göre 10 kata kadar daha fazla çalıştırma döngüsüne dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak, aşırı sıcak iklimlerde veya çok sık şehir içi kullanımda, bu bileşenler doğal olarak daha erken yıpranır. Marş motorunun arızalanması maliyetli bir onarımdır.
- AGM/EFB Akü Maliyeti: Start-Stop araçlarda kullanılan AGM veya EFB aküler, standart akülere göre genellikle iki ila üç kat daha pahalıdır. Bu akülerin ömrü 3 ila 5 yıl arasında değişebilir ve değişimi, sadece söküp takmaktan ibaret değildir; genellikle aracın ECU’suna yeni akünün tanıtılması (kodlanması) gerekir. Yanlış akü veya kodlama yapılmaması, sistemin çalışmamasına ve akünün hızla tükenmesine yol açar.
2. Yağlama ve Triboloji Sorunları (Kuru Kalkış Riski)
Motorun en kritik anı, çalıştırıldığı ilk anlardır. Motor durduğunda, yağ filmi yer çekimi nedeniyle kartere doğru akar. Yeniden çalıştırma sırasında, yağlama sisteminin basınç oluşturması ve tüm sürtünme yüzeylerine (özellikle krank yataklarına ve pistonlara) yağ göndermesi birkaç saniye sürer. Bu kısa süreye “kuru kalkış” anı denir.
Uzmanlar ve üreticiler bu riski azaltmak için tasarımsal çözümler geliştirmiştir:
- Gelişmiş Yağ Pompaları: Bazı Start-Stop motorları, motor durduktan sonra bile belirli bir süre yağ basıncını koruyabilen ek elektrikli yağ pompaları kullanır.
- Özel Yağlar: Start-Stop motorları için tasarlanmış düşük viskoziteli (örneğin 0W-20, 5W-30) sentetik motor yağları zorunludur. Bu yağlar, soğuk kalkışlarda bile yüzeylerde hızla film oluşturur ve aşınmayı minimuma indirir. Yanlış yağ kullanımı, kısa sürede ciddi yatak aşınmalarına yol açabilir.
Eğer aracınız Start-Stop teknolojisine sahipse, periyodik bakımda üreticinin önerdiği spesifik viskozite ve API/ACEA standartlarını karşılayan motor yağı kullanmanız hayati önem taşır. Kalitesiz veya yanlış yağ, sistemin faydalarını gölgede bırakacak erken motor yıpranmasına neden olabilir.
3. Turboşarj Soğutması ve Durdurma Kuralları
Turboşarjlı benzinli veya dizel motorlar, yüksek sıcaklıkta çalışırlar. Sert ve hızlı bir sürüş sonrasında turbo hala çok sıcakken motorun aniden kapanması teorik olarak risk oluşturabilir (Yağın turbo yataklarında karbonlaşması). Ancak, modern Start-Stop sistemleri bu riski akıllıca yönetir:
- Akıllı ECU Kontrolü: ECU, aracın ne kadar zorlandığını ve motor yağı sıcaklığını sürekli izler. Eğer araç yüksek performans altında çalıştıktan hemen sonra durursa, sistem genellikle motoru kapatmayı reddeder. Motor, turboşarjın güvenli bir sıcaklığa düşmesi için kısa bir süre boşta çalışmaya devam eder.
Bu nedenle, normal trafik koşullarında bu endişeler yersizdir. Ancak, bir rampa tırmanışı veya uzun otoyol hızından hemen sonra aracı el freniyle durdurup motoru manuel olarak kapatırsanız, turbo soğutmasına dikkat etmeniz gerekir. Start-Stop sistemi, bu tür riskleri yönetmek üzere tasarlanmıştır.
Sistem Ne Zaman Devreye Girmez? Şartlar ve İpuçları
Start-Stop sistemi, birçok sürücü tarafından “istediğinde çalışmayan” bir teknoloji olarak algılanır. Oysa sistemin çalışmaması bir arıza değil, genellikle güvenlik veya konfor nedenleriyle ECU tarafından alınan akıllı bir karardır. Start-Stop sistemi nedir, motora zararlı mı yararlı mı sorusunun yanıtı, sistemin doğru çalıştığından emin olmaktan geçer.
Start-Stop sisteminin devreye girmemesi için en yaygın nedenler şunlardır:
1. Akü Şarj Durumu ve Voltaj
Akü, sistemin temelidir. Eğer akü şarj seviyesi belirli bir eşiğin altındaysa (genellikle %70-80), Start-Stop sistemi, motoru yeniden çalıştırmak için yeterli gücü garantilemek amacıyla devre dışı kalır. Kış aylarında veya kısa mesafeli sürüşlerde akü tam şarj olamayabilir, bu da sistemin çalışmamasına neden olur. Bu, sistemin aküyü koruma mekanizmasıdır.
2. Klima ve Isıtma Talepleri
- Yüksek Klima Talebi: Yazın klima (A/C) en yüksek seviyede çalışıyorsa, motorun kapatılması kabin sıcaklığının hızla artmasına neden olur. ECU, kabin sıcaklığını korumak için sistemi devre dışı bırakır.
- Buz Çözücü (De-Mist): Ön cam veya arka cam buz çözücü aktifse, motorun gücüne ihtiyaç duyulduğu için sistem çalışmaz.
3. Çevresel Koşullar ve Motor Sıcaklığı
- Motorun Soğuk Olması: Motor optimum çalışma sıcaklığına ulaşmadıysa (örneğin kışın ilk çalıştırmadan hemen sonra), motorun kapatılması önerilmez. Yakıt verimliliği ve emisyon kontrolü için motorun çalışmaya devam etmesi gerekir.
- Dış Hava Sıcaklığı: Aşırı soğukta veya aşırı sıcakta, sistem motoru kapatmayı reddedebilir.
4. Sürücü ve Araç İle İlgili Şartlar
- Emniyet Kemeri: Sürücü emniyet kemerini takmamışsa (bazı modellerde).
- Kaput Açık: Motor kaputu veya sürücü kapısı açıksa.
- Fren Basıncı: Otomatik vitesli araçlarda, sürücü fren pedalına yeterince güçlü basmıyorsa.
- Direksiyon Açısı: Park manevralarında veya direksiyon tam sağa/sola çevrilmiş durumdayken.
Eğer Start-Stop sistemi sürekli olarak devre dışı kalıyorsa ve yukarıdaki koşulların hiçbiri geçerli değilse, bu genellikle akünün zayıfladığının veya bir sensör arızasının ilk belirtisidir.
Start-Stop Araçlarda Kritik Bakım Gereksinimleri
Start-Stop sisteminin faydalarını en üst düzeye çıkarmak ve olası yıpranma risklerini en aza indirmek için özel bakım stratejileri izlenmelidir. Bu, standart bir otomobilin bakımından daha titiz olmayı gerektirir.
1. Akü Değişimi: Yanlış Akü Kullanımı En Büyük Hata
Start-Stop araçlarda AGM (Absorbent Glass Mat) veya EFB (Enhanced Flooded Battery) akü tipleri zorunludur. Standart bir akünün takılması, sadece birkaç ay içinde arızalanmasına ve araç elektrik sisteminde düzensizliklere yol açar.
- AGM vs. EFB: AGM aküler genellikle daha yüksek performanslı (lüks ve büyük motorlu) araçlarda kullanılır ve Start-Stop sık sık devreye girdiğinde idealdirler. EFB aküler ise daha uygun maliyetli olup, daha az sıkışık trafikte kullanılan araçlar için uygundur. Hangi tipin kullanıldığı, üretici spesifikasyonuna uygun olmalıdır.
- ECU Kodlaması: Akü değişimi sonrasında, aracın elektronik kontrol ünitesine (ECU) yeni akünün kapasitesinin ve tipinin tanıtılması (kodlanması/kaydedilmesi) gerekir. Kodlama yapılmazsa, araç akünün eski ve zayıf olduğunu düşünmeye devam eder ve şarj voltajını yanlış ayarlayarak yeni akünün ömrünü kısaltır. Bu işlem mutlaka yetkili servis veya uzman bir oto elektrikçi tarafından yapılmalıdır.
2. Motor Yağı Seçimi: Aşınmayı Önlemenin Anahtarı
Daha önce bahsettiğimiz gibi, sık çalıştırma döngüleri sırasında kuru kalkış aşınmasını engellemek için doğru motor yağı kullanımı şarttır.
- Düşük Viskozite: Motor üreticisi tarafından belirtilen en düşük viskoziteli (örneğin 0W-20 veya 5W-30) tam sentetik yağları tercih edin. Bu yağlar, motorun tüm parçalarına en hızlı şekilde ulaşır.
- Yağ Spesifikasyonu: Sadece viskozite değil, ACEA veya API spesifikasyonunun da aracınızın gerektirdiği standartları (örn: C3, LL-04) karşıladığından emin olun. Bu spesifikasyonlar, yağın motorun kritik yatak ve halkalarına sağladığı koruma seviyesini garanti eder.
3. Marş Motoru ve Alternatör Kontrolü
Start-Stop sistemine özel bileşenlerin periyodik bakımı esastır. Uzmanlar, aracınız 100.000 km’yi geçtiğinde marş motoru kömürlerinin ve rölelerinin durumunun kontrol edilmesini tavsiye eder. Ayrıca, Start-Stop sistemlerinde kullanılan gelişmiş alternatörler (şarj dinamosu), frenleme sırasında rejeneratif şarj yapabildikleri için bunların bağlantı kabloları ve kayış gerginlikleri önemlidir.
Sık Görülen Start-Stop Arızaları ve Çözüm Maliyetleri
Eğer Start-Stop sistemi nedir, motora zararlı mı yararlı mı diye düşünüyorsanız, sistemin arızalandığında ortaya çıkabilecek maliyetler de karar verme sürecinizi etkileyecektir. Start-Stop sistemi genellikle arızalanmaz; ya akü zayıfladığı için çalışmayı durdurur ya da bir sensör doğru veri göndermez.
En Yaygın Start-Stop Arızaları
| Arıza Nedeni | Belirti | Müdahale ve Çözüm |
|---|---|---|
| Zayıf Akü (En Sık Neden) | Sistem hiç devreye girmez veya sadece uzun yolda çalışır. Göstergede Akü/Start-Stop hatası ışığı yanar. | AGM/EFB akü değişimi ve ECU kodlaması. |
| Akü Yönetim Sensörü (BMS) Hatası | Yeni akü takılmasına rağmen sistem çalışmaz. Akü şarjı doğru okunamıyordur. | BMS sensörünün değişimi veya kalibrasyonu (Servis gerektirir). |
| Fren Vakum Sensörü Hatası | Fren pedalına basılmasına rağmen motor durmaz. (Özellikle manuel araçlarda debriyaj sensörü de olabilir.) | Arıza tespiti ve sensör değişimi. |
| Güçlendirilmiş Marş Motoru Arızası | Motor normal çalıştığı halde, Start-Stop devreye girip motoru durdurduğunda tekrar çalışamaz. | Marş motorunun onarımı veya değişimi. (En maliyetli arızalardan biridir). |
Tahmini Maliyet Aralıkları (Türkiye Piyasası)
Aşağıdaki maliyetler, araç markası, modeli ve döviz kuruna göre büyük farklılıklar gösterebilir. Lütfen bu rakamları sadece genel bir tahmin aralığı olarak kabul edin:
- AGM/EFB Akü Değişimi ve Kodlama: Akü kalitesine ve amparajına bağlı olarak 5.000 TL – 12.000 TL (Mutlaka kodlama dahil edilmeli).
- Marş Motoru Onarımı/Değişimi: Parçanın sıfır veya revizyonlu olmasına bağlı olarak 8.000 TL – 25.000 TL.
- Basit Sensör Değişimi (İşçilik Dahil): 1.500 TL – 4.000 TL.
Riskli ve karmaşık Start-Stop arızalarında, özellikle akü değişimi ve kodlama işlemlerinde, aracın elektrik sistemine kalıcı zarar vermemek adına MUTLAKA yetkili servise veya bu konuda uzmanlaşmış profesyonel bir oto elektrikçiye başvurmalısınız.
Sürücü Olarak Sistemin Ömrünü Nasıl Uzatabiliriz?
Start-Stop teknolojisinin motora binen potansiyel yükünü minimuma indirmek ve sistemden maksimum verim almak tamamen sizin elinizdedir. İşte pratik ipuçları:
1. Sistemi Doğru Yönetin (Ne Zaman Kapatılmalı?)
Start-Stop sistemine sahip araçlarda genellikle gösterge panelinde sistemi manuel olarak kapatmanızı sağlayan bir düğme bulunur.
- Kısa Duraklamalar: Eğer duraklama süreniz 5 saniyenin altındaysa, motoru kapatmak yerine çalışır durumda bırakmak, motor bileşenlerinin gereksiz yüklenmesini engeller. Bu tür durumlarda (hızla ilerleyen trafik gibi), sistemi manuel olarak devre dışı bırakmayı düşünebilirsiniz.
- Sert Sürüş Sonrası: Eğer aracı yüksek devirde veya ağır yük altında kullandıysanız (uzun rampa çıkışları gibi), motoru kapatmadan önce birkaç saniye rölantide çalıştırmak (turbo soğutması için) faydalı olabilir. Çoğu modern sistem bunu otomatik yapsa da, manuel müdahale daha güvenlidir.
2. Elektriksel Yükü Kontrol Edin
Motor durduğunda tüm elektrik yükü aküye biner. Akünüzün ömrünü uzatmak için, park halindeyken (motor kapalıyken):
- Klima fanını gereksiz yere yüksek seviyede çalıştırmayın.
- Koltuk ısıtıcıları veya direksiyon ısıtıcısını kullanıyorsanız, motoru tekrar çalıştırmadan önce bunları kapatın.
3. Periyodik Bakımı Aksatmayın
Start-Stop motorlarının hassas yapısı nedeniyle, yağ değişimi aralıklarını kesinlikle aksatmayın ve her zaman üreticinin önerdiği sentetik yağ spesifikasyonuna bağlı kalın. Kaliteli bir yağ, sistemin sebep olduğu olası aşınma riskini ortadan kaldırır.
Sonuç: Start-Stop Sistemi Zararlı Mı, Yararlı Mı?
Start-Stop sistemi nedir, motora zararlı mı yararlı mı sorusunun nihai cevabı, teknik olarak şöyledir: Modern Start-Stop sistemi, doğru bakım yapıldığı sürece motorunuza doğrudan bir zarar vermez; aksine yakıt tüketimini ve emisyonları azaltarak çevresel ve ekonomik yararlar sağlar.
Sistemin potansiyel riskleri (Marş motoru ve aküye binen yük, kuru kalkış endişesi) üreticiler tarafından özel bileşenler (AGM/EFB akü, güçlendirilmiş marş, özel yağlama) ile minimize edilmiştir. Ancak bu özel bileşenlerin maliyetleri ve bakım gereksinimleri standart bir araca göre daha yüksektir.
Kritik Çıkarımlar:
- Eğer aracınız Start-Stop sistemine sahipse, akü değişimi ve doğru motor yağı kullanımı konusunda asla taviz vermeyin.
- Sistem sürekli olarak çalışmayı reddediyorsa, bu genellikle akünüzün ömrünün sonuna geldiği anlamına gelir. Erken müdahale, marş motoruna gereksiz yük binmesini önler.
- Tasarruf potansiyeli, özellikle yoğun şehir trafiğinde kullanıyorsanız, bakım maliyetlerindeki artışı dengeleyebilir.
Otomotiv teknolojileri sürekli gelişiyor. Start-Stop sistemi, motorun kendisinden çok, sisteme entegre edilen yan bileşenlerin kalitesine ve sizin bakım hassasiyetinize bağlı olarak uzun yıllar sorunsuz çalışmaya devam edecektir. Aracınızın Start-Stop sistemi ile ilgili herhangi bir teşhis veya onarım gerektiren durumda, daima uzman bir servise danışmanız en güvenli yaklaşımdır.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Start-Stop sistemi aküyü çabuk bitirir mi?
Start-Stop sistemleri, özel olarak tasarlanmış AGM (Absorbent Glass Mat) veya EFB (Enhanced Flooded Battery) akülerle çalışır. Bu aküler, standart akülere göre daha yüksek şarj döngülerine ve derin deşarja dayanıklıdır. Doğru akü kullanıldığında, ömürleri standart bir aküye yakındır (3-5 yıl). Ancak, yanlış akü kullanımı veya akünün ECU’ya kodlanmaması ömrünü hızla kısaltır.
Start-Stop sistemi sürekli açık mı kalmalı, yoksa kapatılmalı mı?
Sistem, yakıt tasarrufu ve emisyon azaltımı için tasarlanmıştır. Bu nedenle, genel olarak açık kalması önerilir. Ancak, duraklama süresinin 5 saniyenin altında olduğu hızlı akan trafikte veya motor soğukken sisteme binen gereksiz yükü azaltmak için manuel olarak kapatabilirsiniz. Yüksek performanslı sürüş sonrası turbo soğutması için de geçici olarak kapatmak mantıklı olabilir.
Start-Stop sistemi devre dışı kalırsa ne yapmalıyım?
Sistemin çalışmamasının en yaygın nedeni akünün şarjının yetersiz olmasıdır (Genellikle %70-80 altı). Öncelikle akü voltajınızı kontrol ettirin. Eğer akü sağlamsa ancak sistem çalışmıyorsa, sensör arızası (BMS, sıcaklık veya fren sensörü) söz konusu olabilir. Bu durumda bir uzmana teşhis yaptırmanız gerekir.
Start-Stop araçta standart motor yağı kullanılabilir mi?
Hayır, kesinlikle kullanılmamalıdır. Start-Stop motorları, sık çalıştırma anındaki aşınmayı en aza indirmek için özel olarak formüle edilmiş, düşük viskoziteli (örneğin 0W-20, 5W-30) ve üreticinin spesifik ACEA/API standartlarını karşılayan tam sentetik yağlara ihtiyaç duyar. Yanlış yağ kullanımı, motor bileşenlerinin erken yıpranmasına yol açar.
AGM akü ile EFB akü arasındaki fark nedir?
Her ikisi de Start-Stop için tasarlanmıştır. EFB (Enhanced Flooded Battery), standart sulu akülerin geliştirilmiş, daha uygun maliyetli versiyonudur ve daha az çalıştırma döngüsü gerektiren araçlar için uygundur. AGM (Absorbent Glass Mat) ise daha yüksek performanslıdır, cam elyaf matları elektroliti hapseder ve daha derin deşarja ve daha hızlı şarja dayanır. AGM, genellikle daha fazla elektrik tüketen araçlarda tercih edilir.
Start-Stop sistemini tamamen iptal etmek mümkün mü?
Start-Stop sistemini tamamen iptal etmek yazılımsal olarak mümkündür, ancak bu işlem aracın yakıt tüketimini artırır ve emisyon standartlarını etkileyebilir. Ayrıca, bu tür modifikasyonlar aracın garanti kapsamını riske atabilir ve sigorta/muayene kurallarına aykırı olabilir. Çoğu araçta sürücünün her çalıştırmadan sonra sistemi manuel olarak kapatma seçeneği mevcuttur.
